utorak, 9. travnja 2019.

škola

                                         RADIOTEHNIKA


Radiotehnika je dio tehnike koji se bavi bežičnim prijenosom zvučnih i drugih signala na kraća i duža rastojanja između odašiljači i prijemnika posredstvom visokofrekventnih elektromagnetnih talasa.Prijenos zvuka bežičnim putem,koji se ostvaruje brzinom svjetlosti,nazivamo radioprijenos.

Prema tome,prijenosnu putanju obrazuju odašiljači sa predajnom antenom,elektromagnetno polje u slobodnom prostoru i prijemnik sa prijemnom antenom.

Najvažniji dio radioodašiljača i prijemnika je oscilator.




RADIOPREDAJNIK   
Radiopredajnik je uređaj koji emituje elektromagnene talase radi slanja zvuka na daljinu.Da bi se zvučni signali (čija je frekvencija od 16Hz do 20000Hz) pomoću radiopredajnika,prenjeli na daljinu,potrebno ga je prvo pomoću mikrofona pretvoriti u električne oscilaje.U mikrofonu zvučni talasi pomjeraju membranu mikrofona i time mijenjaju jačinu struje u strujnom kolu mikrofona.Zbog malog broja promjena u jedinici vremena ovako nastali signal naziva se niskofrekventni..On se dalje dovodi u niskofrekventno pojačalo gdje se pojačava.Međutim,ni ovako pojačan signal ne može se emitirati u eter preko elektromagnetnih talasa,jer ima malu frekvenciju,a velike periode.Svojstvo prijenosa elektromagnetnim talasima imaju samo visokofrekventne oscilacije.Zbog toga se pojačani NF-signal i VF-signal iz oscilatora dovode u modulator,u kojem se vrši modulacija.

Modulacija je postupak ,,utiskivanja" , spajanja niskofrekventnog signala u visokofrekventni signal.
Ako se u modulatoru vrši promjena amplitude VF-signala, modulacija se naziva frekventna modulacija,se naziva frekventna modulacija i ako se modulacija izvodi promjenom faze,naziva se fazna modulacija.
VF-signal pojačava se u visokofrekventnom pojačivaču a služi kao nosilac NF-signala.Da bi se postigao veći domet predajnika,prije slanja na antenu odašiljača,modulirani signal se višestruko pojačava u izlaznom pojačivaču.




Da se ne bi ometali u radu jedan drugoga,radiopredajnici imaju različite frekvencije VF-signala.U cilju povećanja dometa prijema signala,VF-oscilacije se dalje pojačavaju i dovode na antenu odašiljanje.Oko predajnika antene pritom nastaje promjenljivo elektromagnetno polje,a nastalj elektromagnetni talasi se šire u eter brzinkm svjetlosti(300000 km/s)
Oznaka
Naziv
Talasna dužina
Frekvencija
UKT
Ultrakratki talas
<10 m
30-300 MHz
KT
Kratki talasi
10-100 m
3-30 MHz
ST
Srednji talasi
100-1000 m
300-3000 MHz
DT
Dugi talasi
>1000 m
30-300 MHz


RADIOPRIJEMNIK

U radioprojemnicima,slabi signali koji se preko antene prime,pojačavaju se i pretvaraju u govor,muziku, i druge zvučne signale.U radioprijemnik dolazi veliki broj VF-signala različitih frekvencija.Izdvajanje samo onog signala kojeg želimo reproduktovati vrši se u oscilatornom kolu koje se nalazi na ulazu prijemnika i povezano je sa prijemnom antenom i uzelmljenjem.Oscilatorno kolo se sastoji od zavojnica (sa ili bez feritnog jezgra) i promjenljivog kondenzatora spojenog na krajeve zavojnice.


Signal koji je doveden sa antene i koji ima jednaku frekvenciju oscilatornog kola,pobudit će oscilovanje u njemu.Svi ostali prispjeli signali neće imati utjecaja na oscilatorno kolo.Izbor pobudnog.signala ovisi o promjenljivom kondenzatoru i induktivitetu zavojnice.


Da bi se na zvučniku čuo signal koji odašilje radiopredajnik,a koji je ,,utisnut" u VF-signal čije oscilacije pobuđuju oscilatorno kolo,potrebno je razdvojiti od visokofrekventnog nosivog signala,odnosno izvršiti suprotni postupak od modulacije,kojeg nazivamk demodulacija,a što je osnovni zadatak radioprijemnika.Kod najjednostavnijih detektorskih prijemnika to vrši kristalna dioda.

Izdvojenj električni signal govorne frekvencije u slušalicama se pretvara u zvučni signal.



ponedjeljak, 18. veljače 2019.

Fizičari

                          Fizičari


Fizičari su znanstvenici kojima je područje interesa i israživanja fizika.

 
           

Fizika je nauka koja se bavi proučavanjem prirode.Ona proučava osobine prirodnih pojava ,uzroke njihovog nastanka,kao i zakonitosti po kojima se te pojave dešavaju.
Mnogi od njih su proučavali ponašanje i međusobne veze materije u prostoru i pri tome došli do velikih otkrića koje su promjenile svijet.

Najpoznatiji fizičari su:
-Arhimed
-Galileo Galilej
-Isak Njutn
-Luiđi Galvani
-Majkl Faradej
-Hajnrih Rudolf Herc
-Albert Ajnštajn




Arhimed (287-212 p.n.e) je bio grčki fizičar,matematičar i mehaničar za Sirakuze u Siciliji.Školovao se u Aleksandriji,tadašnjem kulturnom centru svijeta i bio jedan od najpametnijih aleksandrijskih učenika.Svojim otkrićima otvorio je nove oblasti u nauci.Prvi je pronašao metode za izračunavanje obima kruga i za izračunavanje površine i zapremine lopte i valjka.Otkrio je zakon o plivanju tijela,zakon poluge i prvi dokazao zakon ravnoteže.Bio je dobar mehaničari izumio je veliko broj alata,sprava i mašina koje su pomogle njegovim sunarodnicima da se odbrane od napda Rimljana.Nakon dvije godine odbrane od naoada Rimljani su osvojili grad Sirakuzu i ubili Arhimeda.Prema njegovoj želji,sunardnici su mu na grobu podigli spomenik,na kome su se nalazila dva geometrijska tijela,valjak i lopta u njemu."Eureka"je njegova izreka.
       

       

                        Arhimed


Galileo Galilej (1564-1642) je bio italijanski fizičar,matematičar,astronom i filozof prirode.Njegova su istraživanja postavila temelje modernoj mehanici i fizici.Osnivač je balistike,nauke o kretanju projektila,nauke o zemljinoj atmosferi i promjenama u njoj.Dokazao je da se zrno metka ispaljenog iz oružja kreće po putanji u obliku parabole,izemio je prvi termometar,proporcionalni kompas,hidrostatičku vagu koja određuje gustinu tijela.1609.godine konstruisao je prvi astronomski teleskop i njime je vidio planine na Mjesecu,Mlječni put kao ogromni skup zvijezda,Jupiterove satelite i Venerine mijene.




        
                         
                 Galileo Galilej


Isal Njutn (1643-1727) bio je engleski fizičar,astronom,alhemičar i filozof prirode.Prvi je dokazao da se kretanja tijela na Zemlji i kretanja nebeskih tijela vrše pod istim fizičkim zakonima i da je za to odgovorna ista sila koju je nazvao univerzalna gravitacija.Svoju teoriju gravitacije objašnjavao je pomoću jabukr i njenog vertikalnog pada sa drveta na zemlju.Prvi je opisao vezu između kretanja tijela i sila koje djeluju na tijelo kroz tri zakona kretanja koja se zovu Njutnovi zakoni kretanja.Napravio je prvi praktični refleksioni teleskop i otkrio da se pomoću trostrane prizme bijela svijetlost moze razložiti u spektar različitih boja.

         
         
                   Isak Njutn

Luiđi Galvani (1737-1798) je bio italijanski fizičar i anatom koji je otkrio da mišići i nervne ćelije stvaraju elektricitet.Ispitivao je djelo anje elektriciteta na žablje mišiće i 1780.godine otkrio da se žbalja noga grči kada se istovremeno dodirne žicama od različitih metala,koje su na drugom kraju spojene.Na osnovu Galvanijevih istraživanja Aleksandro Volta je kasnije otkrio i napravio prvu bateriju.Galvani je smatrao da elektricitet dolazi iz mišića,dok je Volta smatrao da dolazi iz metala,što je dokazao izradom prve baterije.
     

                   Luiđi Galvani

Majkl Faradej (1791-1867) je bio engleski fizičar i hemičar,član kraljevskog društva.Otkrio je dva osnovna zakona elektrolize i vezu između magnetskog polja i svjetlosti.Njegovo najznačajnije otkriće je poznati Faradej zakon elektromagnetne indukcije koji pretstavlja osnovu elektrotehnike.Dokazao je da prostor ograničen nekim provodljivim materijalom ili mrežom napravljenom od takvog materijala ima osobinu da blokira spoljašne statičko električno polje.Taj prostor se zove Faradejev kavez ili jedinica za kapacitet - Farad (F).
     


         

                   Majkla Faradej


Hajnrih Rudulf Herc(1857-1894) je bio njemački fizičar po kome je mjerna jedinica za frekvenciju,Herc (Hz) dobila ime.On je bio prvi koji je dokazao postojanje elektromagnetskog zračenja i elektromagnetnih talasa.Tokom svojih eksperimenata otkrio je da je brzina elektromagnetnih talasa jednaka bezini svjetlosti,da elektrosignali mogu putovati kroz vazduh.Prvi je napravio uređaj koji je proizvodio talase,a na osnovu njegovog otkrića izrađen i prvi radio
Otkrio je fotoelektrični efekat koji jr kasnije objasnio primjetivši da elektrificirani objekat gubi snagu sa ultraljubičastim zracima.


                Hajnrih Rudolf Herc

Albert Ajnštajn (1879-1955) je bio njemački teorijski filozof,jedan od najvećih i najznačajnijih ličnosti u historiji svijeta.Formulisao jr Specijalni i Opštu teoriju relatvnosti,doprinjeo je napretku kvantne teorije i statističke mehanike i objasnio fotoelektrični efekat.Iako je najpoznatiji po relativnosti Nobelovu nagradu za fiziku dobio je 1921.godine za objašnjenje fotoelektričnog efekta.Bio je oženjen Milenom Marić Ajnštajn,poznatim srpskim naučnikom.U narodu ime ,,Ajnštajn" je sinonim za čovjeka visoke inteligencije ili za genija.


         
               Albert Ajnštajn